Trekvogelpad, etappe 17
​Loenen - Hall -  Brummen  (15 km)

Vrijdag, 11 augustus 2017
Foto
Bron: www.wandelnet.nl
De nacht is gevallen over natuurcamping Zegenoord te Loenen. De stilte krijgt diepte door diverse natuurgeluiden: een gestaag regentje, over de binnentent trippelende muizen en een sinister roepende bosuil. 'Een akoestische vorm van duisternis', is de treffende omschrijving die schrijver Koos van Zomeren in zijn boekje Uilen (1989) geeft van dit laatstgenoemde geluid. Die omschrijving is prachtig gevonden, evenals de wijze waarop hij een in de schemering ​langsvliegende uil in woorden vat: 'Een tijdelijke verdichting van het donker'!  
Om acht uur is het droog, om kwart voor negen loop ik via een eikenlaan het dorp Loenen uit. Ik passeer twee voor ons land bijzondere overgangen.
​Eerst een aquaduct van sprengen: een ongelijkvloerse kruising van de Loenense Molenbeek en de Stroobroekse beek.
Even verderop een onbewaakte spoorwegovergang. Hier tjoekt 's zomers een paar maal per dag een toeristische stoomtrein voorbij, die hoor je van grote afstand al aankomen.
Door open boerenland wandel ik langs Eerbeek richting Brummen. Bij Huis te Eerbeek (middeleeuws landhuis, nu hotel) staat een oude watermolen. Op deze plaats werd vroeger graan gemalen voor de boeren uit de buurt (die tijdens het wachten de tijd doorbrachten in het naastgelegen café). Die graanmolen is verdwenen, maar de oliemolen die ernaast stond, is nog aanwezig en werd enkele malen gerestaureerd. In die oliemolen werd uit beukennootjes olie 'geslagen'. In de omgeving van Eerbeek ontdekte men namelijk dat je de olie uit beukennootjes kon gebruiken om bijvoorbeeld pannenkoeken in te bakken. Later ontdekte men dat er veel blauwzuur in de nootjes zit en werd dit 'olie slaan' of 'beuk slaan' verboden. 
Na het oversteken van het Apeldoorns Kanaal doemt rechts, naast camping Het Hallse Hull, het ABK-huis op. Beide zijn eigendom van Nivon, dat, zo lees ik op de website, een vereniging is 'met een duurzaam en sociaal hart, een milieubewuste organisatie die toekomstige generaties een wereld wil nalaten die leefbaar is'.

​Hoewel sommigen hierbij misschien aan geitenwollensokken-idealisme denken, klinkt het mij sympathiek en ook relevant in de oren. Nivon onderhoudt de lange-afstands-wandelpaden en geeft ook de bijbehorende gidsen uit. Verder is Nivon eigenaar van natuurkampeerterreinen en natuurvriendenhuizen, waarvan het ABK-huis er dus een is.  
Omdat ik nieuwsgierig ben hoe zo'n huis eruit ziet, loop ik naar binnen. De man achter de balie (wilde grijze haardos, groene bloemetjesblouse, afritsbroek) biedt me direct een kop koffie aan en als ik doorvraag, leidt hij me even rond in het gebouw. Hier kunnen 'natuurvrienden' goedkoop overnachten. Ik zie vooral zestigplussers maar ook enkele moeders met jonge kinderen die hier hun vakantie doorbrengen. De kamers zijn zeer sober, er is een gemeenschappelijke keuken en twee grote eetzalen. De sfeer is vriendelijk, op deze vrijdagmorgen wordt net afscheid genomen van enkele dames die weer huiswaarts keren. Rolkoffers, handdrukken, 'we hebben het hier goed gehad', 'doe de groeten aan die-en-die', 'tot gauw', uitzwaaien. ​
Evenals gister is het prima wandelweer.
De eerste kilometers van vandaag gingen over asfalt, maar nu volgen mooie onverharde paden rond het dorp Hall. 
'Hall', de on-Nederlandse schrijfwijze maakt me nieuwsgierig. Een man die zijn hond uitlaat legt me uit dat 'hall' een oude naam is voor zout, maar of dat hier vroeger gewonnen werd kan hij me niet vertellen. De 12e eeuwse kerk is behalve op zondag alleen op woensdagmorgen geopend, dus die kan ik niet van binnen bewonderen.

Zandpaden leiden tussen metershoog mais door. Het staat er florissant bij, in tegenstelling tot het verpieterde mais in Zuid-Europa dat dit jaar geteisterd werd door hittegolven.

Landgoed Leusveld is een parkbos met oude bomen. Op andere momenten in het jaar komen hier veel vogels voor, nu blijft het stil.
Wat is nog vermeldenswaardig van het laatste deel van de wandeling over landgoed Groot Engelenburg? ​
- Een groene specht en een blauwe ijsvogel, de eerste met een weids-golvende vlucht, de tweede jakkert in een rechte lijn over; ijsvogels lijken altijd haast te hebben.
​- Een schilderij van lisdoddes tegen de groene achtergrond van een golfbaan.
​- Een slakkenrace waar ik de uitkomst niet van afwacht.
Tenslotte bereik ik Brummen, dorp op de overgang van de Veluwe naar het IJsseldal. De hoogste tijd voor een cappuccino en die vind ik in Kegelhuis Concordia.
​Aan de uitbater vraag ik argeloos: 'Kegelen is toch net zoiets als bowlen?' ​De man kegelt me nog net niet zijn zaak uit en legt quasi-verontwaardigd uit dat dit vloeken is in de kerk. Kegelen is een edel spel, begrijp ik, met vele fanatieke beoefenaars. Alleen in Brummen zijn al 13 concurrerende kegelverenigingen. Er is ook een landelijke competitie. Zelf is hij voorzitter van de Nederlandse Kegelbond, hij legt kegelbanen aan in heel Nederland en heeft een eigen kegelballenfabriekje. Ik heb hier duidelijk te maken met een hartstochtelijk kegelaar. Mooi. ​
​En zijn cappuccino smaakt uitstekend.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~​
​
​WANDELPAD-HAIKU'S
​ ​
wandelpad-haiku
drieregelig vogel-vers
​een observatie
Bosuil

nacht is gevallen -
de roep van een bosuil geeft
de stilte diepte

(Loenen)
IJsvogel

in een rechte lijn
een ijsvogel snelt voorbij
- volle agenda
​
(Brummen)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~​
​